ભારતના મત્સ્ય ઉદ્યોગને નવી ઊંચાઈઓએ પહોંચાડવા માટે પ્રધાનમંત્રી મત્સ્ય સંપદા યોજના (PMMSY) શરૂ કરવામાં આવી છે. આ યોજના હેઠળ, મત્સ્ય ઉત્પાદન વધારવા અને મત્સ્ય ઉદ્યોગ સાથે સંકળાયેલા લોકોને રોજગારીના નવા અવસરો પ્રદાન કરવા માટે વિવિધ પગલાં લેવામાં આવ્યા છે.
પ્રધાનમંત્રી મત્સ્ય સંપદા યોજના
PMMSYનો મુખ્ય હેતુ જળાશયોમાં મત્સ્ય ઉછેરને પ્રોત્સાહન આપીને આંતરદેશીય મત્સ્યોદ્યોગની પ્રવૃત્તિઓને વેગ આપવાનો છે. આ યોજનાથી મીઠા પાણીના જળસ્ત્રોતોમાં મત્સ્ય ઉછેરને પ્રોત્સાહન મળશે, જેનાથી આંતરદેશીય મત્સ્ય ઉત્પાદન અને રોજગારીની તકોમાં વધારો થશે.
જનરલ અને મહિલા કેટેગરીના લાભાર્થીઓ માટે વિશેષ સહાય
આ યોજનામાં જનરલ કેટેગરીના લાભાર્થીઓને 40% અને મહિલા કેટેગરીના લાભાર્થીઓને 60% સહાયનું પ્રાવધાન છે. આ સહાયમાં 60% ફાળો કેન્દ્ર સરકારનો અને 40% ફાળો રાજ્ય સરકારનો છે. આથી, મહિલાઓને મત્સ્ય ઉછેરમાં જોડાવા માટે વિશેષ પ્રોત્સાહન મળશે અને તેમની આર્થિક સ્થિતિમાં સુધારો થશે.
ઓછી જમીન અને પાણીમાં વધુ ઉત્પાદન માટે નવી ટેક્નોલોજીનો ઉપયોગ
બાયોફ્લોક અને રિસર્ક્યુલેટિંગ એક્વાકલ્ચર સિસ્ટમ જેવી નવી ટેક્નોલોજી દ્વારા ઓછી જમીન અને ઓછા પાણીમાં વધુ મત્સ્ય ઉત્પાદન શક્ય બનશે. આ પદ્ધતિઓથી નાના ખેડૂતો અને ઉદ્યોગસાહસિકોને વધુ ઉત્પાદન મેળવીને તેમની આવકમાં વધારો કરી શકશે.
મીઠા પાણીની હેચરીની સ્થાપના દ્વારા ઉત્પાદન ક્ષમતા વધારવી
મીઠા પાણીની હેચરીની સ્થાપના દ્વારા આંતરદેશીય મત્સ્ય ઉત્પાદનની ક્ષમતા વધારવાનો પ્રયાસ કરવામાં આવી રહ્યો છે. આ હેચરીઓથી ગુણવત્તાસભર મત્સ્ય બીજ ઉપલબ્ધ થશે, જેનાથી ઉત્પાદન અને ઉત્પાદકતામાં વધારો થશે.
આવકમાં વધારો અને રોજગારીના નવા અવસર
આ યોજનાથી મત્સ્ય ઉછેર સાથે સંકળાયેલા લોકોને વધુ આવક અને રોજગારીના નવા અવસર મળશે. સરકારના આ પ્રયાસોથી મત્સ્ય ઉદ્યોગમાં નવી ક્રાંતિ આવશે અને દેશની આર્થિક પ્રગતિમાં મહત્વપૂર્ણ યોગદાન આપશે.
નિષ્કર્ષ
પ્રધાનમંત્રી મત્સ્ય સંપદા યોજના ભારતના મત્સ્ય ઉદ્યોગને નવી દિશા અને ગતિ આપશે. આ યોજનાથી ન માત્ર મત્સ્ય ઉત્પાદન વધશે, પરંતુ મત્સ્ય ઉદ્યોગ સાથે સંકળાયેલા લોકોની આર્થિક સ્થિતિમાં પણ સુધારો થશે. આથી, દેશના વિકાસમાં મત્સ્ય ઉદ્યોગનું યોગદાન વધુ મજબૂત બનશે.
